Monthly Archives: Сентябрь 2010

10 шыжан Марий Тӱрекыште видеомастар-влакын районысо «Тӱрэл-2010» кокымшо видеофильм фестивальышт почылтеш.

Ты гана фестиваль Туныктышын идалыкшылан пӧлеклалтын. Тудым Марий Тӱрек район администрацийын тӱвыра, капкультур да спорт пӧлкажын «Заря» каныме рӱдерже эртара. Ты рӱдерым вуйлатышыже — чапланыше видеомастар, Рушэл кӱкшытан видеофильм фестиваль-влакын лауреатше Иван Герасимов. Иван Ивановичын «Пӱрымаш гыч лаштык» фильмже тений Иркутскышто эртыше «Кол шинча» тӱнямбал фестивальыште эн сай режиссуро паша семын аклалтын да икымше вер дене палемдалтын. Читать далее →

Шыже толмо дене марий калык кӱсотышко кумалаш лектеш. Марий Юмыйӱлан Марий Эл Республикысе Рӱдӧ Юмыйӱла ушем октябрь-ноябрь тылзылаште тыгай кумалтышышке пагален ӱжеш:

14 октябрьыште Морко районын Сап Унжа ял воктенсе отышто мер кумалтыш;
17 октябрьыште Совесткий район Янгранур отышто мер кумалтыш;
24 октябрьыште Мари-Турек район Арбор ялысе отышто мер кумалтыш; Читать далее →

Эртыше арня пайрем мероприятийлан моткоч поян лийын. Кум эстон олалаште, Таллинн, Тарту да Йыхвиште, 23-шо идымын гыч туналын тӱрлӧ концерт, спектакль, семинар, фото-ончер да тулеч молат эртаралтыныт. Чыла тиде ик пайремлан пӧлеклалтын.

Идым тылзын 24-ше кечынже «Эстонийыште илыше калык-влакын кечышт» («День народов Эстонии») эл кӱкшытыштӧ вич ий жап пайремлалтеш. Тиде пайрем эртаралтме вийжым республикын рӱдӧ олаштыже налын. Читать далее →

Ти ӓрнян Хельсинкиштӹ Тӧӧлӧ библиотекышты «Волга» антологин презентаци вады эртӹш, кышкы мары, эрзя, мокша да удмурт авторвлӓн кӹтӹк прозышты дон лыдышвлӓштӹм пыртымы дӓ финн йӹлмӹш сӓрӹмӹ. Цилӓжӹ 14 сирӹзӹ, поэт дӓ эссеист. Марынвлӓ логӹц ик пӓлӹдӹмӹ поэтӹн «Маркеловлан одым», Татьяна Очееван, Владислав Самойлов дон Василий Пектеевӹн лыдышвлӓштӹм дӓ Валери Микорын «Ӹлӹштӓшвлӓ лӹвӓлнӹ шокшы» новеллыжым пыртымы. Антологим Руш Элыштыш финн-угр халыквлӓн сӹлнӹшаявлӓштӹ доно интересуялтшы журналист, колумнист дӓ культура критик Вилле Роппонен (ш. 1977) поген. Читать далее →

Тӱнымбалны кымдан пӓлӹмӹ Изи принц гишӓн кырык марла шайыштшы книгӓ лӓктӓшӹжӹ кок и первиок эче лӓктӹн, но пиш ӹжӓл, кӹзӹ т якте эче ти кого культура факт гишӓн нигыштат сирӹмӹ агыл.

«Йӓмдӹ ли» газетӓт, вӓк, тидӹ гишӓн сирӹдеок коден. «Изи принцӹн» (Le Petit Prince) авторжы француз сирӹзӹ Антуан де Сент-Экзюпери (Antoine de Saint-Exupéry, 29.06. 1900 — 31.07. 1944) ылеш.

«Изи принц» тетя книгӓ семӹнь классифицируялтеш гӹнят, тӹштӹш философи шанымашвлӓжӹ воксьокат тетявлӓлӓн агыл, а коговлӓлӓн адресуялтыт дӓ новеллеш шотлалтеш, кыдым ынгылымашты автор доно рисуйымы иллюстрацивлӓ кого рольым мадыт. Читать далее →

Финн-угор калык-влакын «Самоцветы Прикамья» VII регион-влак кокласе тӱвыра да сымыктыш фестивальышт Пӱрӧ олаште тÿҥалтышым нале да эрлашыжым марий-влак илыме Мишкан да Калтаса кундемлам авалтыш.

Мишкан селаште Караидель район гыч «Ший памаш» ансамбль, Балтач район гыч «Чолга шÿдыр» куштышо калык ансамбль, Краснокам район гыч «Байрам» куштышо тевыкле ансамбль, Мишкан районысо йоча сымыктыш школын “Радуга” тевыкле куштышо ансамбльже, тиде район гычак «Ший памаш» фольклор калык ансамбль, «Мишкан кундем» семӱзгар ансамбль, «Солнышко» йоча куштышо коллектив, «Юго» куштышо коллектив, «Ӱжара» вокал калык ансамбль да «Эрвел» куштышо калык ансамбль мастарлыкыштым ончыктышт. Читать далее →

Йошкар-Олаштыш алык марла мырышы рок-группа «Пайрем» тӹжем йӓрӓн сӓндӓлӹкӹштӹ кым ӓрня нӓрӹ гастрольышты ылын дӓ коклы утла концертӹм пуэн.

Музыкыштыш ти культура акцин лӹмжӹ SUGRI-ROCK ылын, кышты марынвлӓ гӹц пасна Петрозаводск гӹц Санту Кархун Talvisovat карел рок-группыжы дӓ Удмурти дон Екатеринбург гӹц Silent Woo Goore дӓ H-Ural ансамбль ылыныт. Саам рок музыкым Spire & Stalut анжыктен. Читать далее →

У тунемме ийыште Марий кугыжаныш университет пелен улшо Финугршанче институт у вуйлатыше дене пашам ышташ тÿҥалын. Тидын нерген «Марий Эл ТВ» каласкала:

Налмывер: video.vmariel.ru

Марий тÿвыра рÿдер латикымше паша тургымжым почеш.

Марий семым, куштымашым йöратыше-влаклан 15-ше идымын, вÿргечын, 19 шагатлан «Автодор» тÿвыра полатыште самырык-влаклан каныме кас лиеш.

Шыжа тылзын кокымшо кечынже, шуматкечын, 15 шагатлан Марий кас шке омсажым почеш. Тудо Илалше еҥ-влакын кечыштлан пöлеклалтеш, увертара «Марий Эл Радио». Читать далее →

Сÿрем тылзын кокымшо кечынже Свердловск областьысе Красноуфимск район Сарсаде села дене чеверласен, Пермь кундемыш вашкышна.

Кудалме годым курыкан, келге кореман, кумда олыкан, чодыран вер-шӧр кумылнам вӱчкен. Тыгодым иктым веле эре ойлымо шуын: «Мемнан элна моткоч мотор!» А палемдыме кундемын Суксун районысо Олык ялышкыже мийымеке, вошт койшо Сулий эҥерым ужмеке, шӱм-чоным эшеат кугу куан авалтыш. Олык ял лап верыште Сулий эҥер воктене верланен. А эҥерын вес серыштыже пич кожер шога. Тиде вер-шӧрым умбачынрак шымлен ончалаш гын, ушыш тыгай шонымаш пура: ял, пуйто ала-кӧ деч шылын, кӱкшака йымак волен шинчын. Ожно, уто еҥ шинчаш логалме деч шекланен, кужу корным орланен толшо марий-влак лап верыш илемым ыштеныт.

Тусо кочай-ковай-влак дене кутырымо годым ончыч ял кӱкшакаште лийын манын рашемдышт, но вара вӱд торарак улмылан кӧра пӧртыштым эҥер воктек чоҥаш тӱҥалыныт. Поснак мончам серыш вераҥденыт, вӱдым эҥер гыч пуч дене веле шупшыт. А Сулий вӱдшӧ моткоч пушкыдо да леве! Читать далее →