Кельмаксола гыч «Муро аршаш» фольклор ансамбль шукерте огыл 30-ияш лӱмгечыжым палемден. Тидын нерген «Марий Эл увер» каласкала.
Шке жапыштыже «Марий Эл» газет ансамбль нерген тыгерак серен. Марий республикыште шкеыштыме сылнешке коллектив-шамыч марий тӱр, муро сем гай сылне да поян улыт, кумда тӱням сылнештарат. Шуко коллектив-влак кокла гыч иктыже — Советский районысо Кельмаксола ялын «Муро аршаш» калык фольклор ансамбльже. Тиде коллектив 1983 ийыште чумыралтын. Жапше тугай лийын: фольклор коллектив-шамыч йӱр деч вара лекше поҥго семын шочеденыт. Кельмаксола калыкат ӧрдыжеш кодын огыл. Эн ончычшо ансамбльын рӱдыжӧ кок еш лийын: Ермаковмыт да Киртаевмыт.
Ансамбльын сылнешке вулатышыже, Марий Эл культурын сулло пашаеҥже Л.С.Ермаков тидымак шарналтен ойла:
— Икымше гана репетицийыш калыкым сурт еда ӱжын коштынна. Кудло утла еҥ погынен. Калык йӱлам шымлен, репертуарнам чумыренна.
Ансамбльын визит картычкыже — «Веселан кушталтена» Кельмаксола вел мурен-куштымаш. Чылажат верысе калыкын койыш-шоктышыжо, куштымашыже, семже, такмакше дене пойдаралтын. «Кельмаксола сӱан» нергенат тыгак ойлаш лиеш. Фольклор — кугу вий. Тӱня кумдыкыш корным почеш. Арам огыл ансамбльын участникше-влак элнан рӱдолаштыже, тыгак Венгрийыште, Финляндийыште, Эстонийыште калыкнан муро да сем поянлыкшым почын ончыктеныт.
Репертуарым калык йӱла ойыртем дене пойдараш, сылнештараш «Муро аршашлан» Российын калык артистше В.Д.Бурлаков шуко полшен. Кельмаксолан шкекумылан артистше-влакат тудым тачат порын шарнат.
Пытартыш ийлаште республикыште шагал огыл шкеыштыме сылнешке коллектив, профессионал улмым ончыкташ манын, куштымашлан фонограммыш возымо семым кучылтыт. Мыйын шонымаште, гармонь, баян почеш ямже утларак аралалт кодеш. Вет чын тӱсан фольклор — Мланде Аван пӧлеклыме шӧртньӧ лончо дене иктак, очыни. Ме тидымат мондышаш онал. «Муро аршаш» ансамбльын участникше-шамыч тидым сайын умылат.
Участник-шамыч коклаште поро еш йӱла ойыртемым палемден кодыман. Мутлан, Кельмаксола гыч Петуховмыт еш ты ансамбль дене шукертак пеҥгыде кылым куча. «Муро аршашын» икымше составыштыже В.М.Петухов да пелашыже Н.В.Петухова чолга участник лийыныт, вара нунын ӱдырышт Людмила Владимировна ансамбльын пашашкыже чолган ушнен. А кызыт уныкашт Антон Петухов усталык корныштым шуя.
Ансамбль-влаклан усталыкыштым почын ончыкташ йӧн шагал огыл. Финн-угор калык-влакын тӱвыра фестивальышт шуко эртаралтыт, у шӱлышым пуат. Тыгаяк усталык полыш — Российыштынат. Тыгак «Муро аршашын» шкекумылан артистше-шамыч Угарман мландыш, Шаран районысо Черномуж ялыште эртаралтше регион кӱкшытан фестивальыш, миеныт. Темлымашыже Республикысе калык усталык, тӱвыра да каныме паша шотышто шанче-методике рӱдер велым лийын.
Тений «Муро аршаш» ансамбльын семӱзгар составше (тудо гармоньчо-влакым, балалайке дене шоктышым, тӱмырзӧ ден совлазе-шамычымат ушен шога) республика кӱкшытан «Усталык памаш» фестивальыште мастарлык дене ойыртемалтын. Гармонист-шамыч коклаште эн устаже — Леонид Серафимович шкеже. Тудын эргыже музыкчо Анатолий Ермаков ансамбльлан кугу полышым пуа. Мо эше куандара, гармоньым шоктышо-шамыч коклаште Кельмаксола ял шотан илем администраций вуйлатыше И.А.Янцев шкежат уло. Вуйлатыше еҥ тӱвыралан, творчествылан шӱман гын, пашам ворандарашат куштылгырак.
«Марий Эл увер» гыч ансамбль нерген репортаж:
«Марий Эл увер» да «Марий Эл» газет материал негызеш
MariUver
MariUver 