«Эрвелмарий-влакын ÿшаныштым сулаш тыршышна», — маныт «Интерфолк» фестивальыш миен толшо «Ош виче сем» ансамбльын участникше-влак.
28 сентябрьыште ме Санкт-Петербургын кÿртньыгорно вокзалышкыже миен волышна. Мемнам Санкт-Петербург ола да Ленинград область марий-влакын землячествыштым вуйлатыше, тале мер пашаеҥ Станислав Дигитаев вашлие. Станислав Иванович неле семÿзгарна-влакым да вургемнам шке автомашинаж дене илыме тÿшкагудына марте намиен кодыш да кандаш шагат кастене тусо марий-влаклан (2,8 тÿжем наре еҥ шотлалтеш) концертым ончыкташ йодо.
Ме кок шагаташ концертымак ончыкташ ямде огынал ыле: содыки кок сутка корнышто лийме деч вара ноялтын, адак фонограмма-влакат тÿрлö дискеш возалтыныт ыле, но оза-влакын кумылыштым шукташ келшышна. Моховой уремыште верланыше Калык-влак культура рÿдерыш куд шагатлан миен шуна. Калык але шагал погынен ыле, садлан программым ямдылен да шым шагат марте репетицийымат эртарен шуктышна. Тиде жаплан 14 еҥ чумыргыш (Кугу ола шагал чотан калык-влакым вакш семынак тыгыдемден, шалатен пытара. Тидым Уфаштат шижаш лиеш.). Ме погынышо-влаклан вич номерым веле ончыктен кертна, вет кандаш шагатлан кас кочкышыш миен шуман ыле. Варашрак кодшо марий-влак «ондалымыланна» мемнам шылталенат нальыч. Ынышт öпкеле манын, 3 октябрьыште, шушаш шуматкече кастене, нунылан тичмаш концертым ямдылаш сöрышна. Ончылгоч каласем, 3 октябрьыште вараш кодшо ты еҥ-влак кокла гыч мийыше ыш кой. Чылаже иктаж 22 еҥ ыле – артист-влак деч изишлан веле шукырак. Кок самырык еҥлан – курсант ден студентлан – концертна пеш чот келшен, нунын чон шижмашышт мемнан кумылнамат утларак нöлтале.
28 сентябрьыште фестивальыш 34 ансамбль миен шуынна. Эрлашыжым конкурсын икымше туржо тÿҥалшаш ыле, но, ятыр коллектив эше корнышто улмылан кöра, тудым 30-шо сентябрьыш кусарышт. Тиде кечын Санкт-Петербургыш чылаже 43 коллектив чумыргыш.
Яра кече улмылан йывыртен, ме Петергофын сöрал верлажым ончал савырнаш тарванышна. Но… арам улмаш: ночко игече да виян мардеж солистна-влакын логарешышт «логалын».
Икымше тур деч вара жюри 13 коллективым ойырен нале, нунын дене пырля тыгай пиал мыланнат шыргыжале. Но шижалтын: диплом-влакым кöлан пуышашым тиде кечынак палемденыт, сеҥышымат (куштышо латыш ансамбль) ойыреныт. Тыге кокымшо турышто выступатлымына ты таҥасымаште кÿшкырак нöлталалташ нимогай йöным пуэн огыл. Мый кокымшо йоҥылышым ыштымынам умылышым – вет эн сай муро-влакым, ончыл вер верч кучедалаш манын, ме кокымшо-кумшо турышто мураш шоненна. Но тыгай кужу корным эртымына арам ыш лий – «Ош виче сем» фольклор да этнографий калык ансамбльнам «Кызытсе жаплан келыштарыме калык сем» номинацийыште II степенян диплом да калык произведенийым сценылан эн сайын келыштарымылан жюрин посна призше дене палемдышт.
Мутат уке, икымше вер але Шöртньö диплом верч кучедалашат лиеш ыле, но пеҥгыдылык да дисциплина ситен шудымыла чучеш. Мом ойлаш, вет латыш-влакын куштышо профессиональный национальный ансамбльыштат, кокымшо гана миен, иже Гран-прим сеҥен нале. 2010-шо ийыште фестивальыш каяш йöн лиеш гын, меат, можыч, икымше лийына ала иктаж-кунам Гран-при верчат кучедал кертына? Но тидлан, мыйын шонымаште, чоткыдырак дисциплина да эрвелмарий-влакын ÿшанлырак полышышт лийшаш.
1-4 октябрьыште ансамбльна фестиваль организатор-влакын палемдыме мероприятийлаште мастарлыкшым ончыктыш.
4 октябрьыште ме мöҥгö велыш пöртылаш погынаш тÿҥална. Но тиде жапыште чемоданна-влак пуйто овареныт да ешаралтыныт — Станислав Дигитаевлан кÿртньыгорно вокзалыш кок рейсым ышташ логале. Мемнам Санкт-Петербургышто илыше марий, мер пашаеҥ да вузлаште тунемше студент-влак ужаташ мийышт. Мÿндыр кундемыштат землякна-влакын поро кумылыштым шижмаш мемнам нигузе куандарыде кертын огыл.
Тыге «Ош виче сем» «Интерфолк» II Тÿнямбал фольклор фестивальыш коштын тольо. Шонымашна шукталтше манын, мыланна ура чонан эрвелмарий-влак чолган полшышт. Тиде – Нефтекамск оласе мер пашаеҥ да тусо марий-влак, С. Байназов, В. Сайпанова, С. Сайтиев, Н. Кузьмина, Л. Фатыхова да молат. Поснак кугу таум Мишкан район администрацийлан каласынем – нунат мемнан йодмашна деч öрдыжеш ышт код.
С. НОВИКОВ,
Уфа ола
Налмывер: Чолман
MariUver 