Марий йылмым кузе арален кодаш?

Шочмо йылмын тӱнямбал кечыже вашеш — 21 февраль «Ямде лий» йоча газет «Марий шочынат гын» лӱман материалым савыктен. Тушто психологий шанче кандидат, этнопсихолог Нина Айварова йылме дене кылдалтше тӱрлӧ йодышым рашемдаш полша.

Йоча могай калыкын икшыве улмыжым изинекак шижаш тӱҥалеш. Кугыеҥ-влак кузе умылтарат, туге шонаш тӱҥалеш. Психологийыште ты феноменым «этничность» манына. Иктаж 11-12 ий марте йоча марий улмыж дене кугешна але вожылеш гын, тиде кугурак-влакын ойлымышт почеш ышталтеш. Подростко ийгот гыч икшыве марий улмыжым кӧргӧ чонжо дене шижеш. Ты феноменым «этническая идентичность» манына.

Йоча могай калыкын икшыве улмыжым изинекак шижаш тӱҥалеш. Марий ӱдыр але эрге марий да руш йылмылам колын кушкеш. Марий Элыште радио ден телевизорышто кок йылме йоҥга. Тӱрлӧ тӱвырам кучышо кундемыште йоча тӱрлӧ калык улмым изинек умыла. Подростко ийгот марте икшыве, кугурак-шамычын ойлымыштым колыштын, ача-аваже семынак марий улмыжым палаш тӱҥалеш. Ача-ава тӱрлӧ калык гыч лекше улыт гын, йоча йодеш: «А мый могай калык улам?» Кугыеҥ-влак кузе умылтарат, туге шонаш тӱҥалеш. Психологийыште ты феноменым «этничность» манына. Иктаж 11-12 ий марте йоча марий улмыж дене кугешна але вожылеш гын, тиде кугурак-влакын ойлымышт почеш ышталтеш. Подростко ийгот гыч икшыве марий улмыжым кӧргӧ чонжо дене шижеш. Ты феноменым «этническая идентичность» манына.

Шукыж годым оласе марий йоча марий улмыжым шылта. Молан тыге?

Кугыеҥ-шамычак марий еҥым лапкандат.

Йоча шочмо йылмыжым молан палышаш, пайдаже могай?

Мыняр шукырак йылмым палет, тунар ушанрак улат манын, ожнысек ойлат. Кок але шукырак йылмым палымаш вуйдорыкын пашажым вияҥда. Тыгай айдемым «билингв» манына. Марий йылмым палыше билингв айдеме кок йылме дене кутыра гына огыл, а кок йылме дене шона, йырым-йырысе тӱням тӱрлӧ семын шижеш. Тудын тӱняумылымашыжат кумдарак.

Тӱрыснек материалым «Ямде лий» газетыште ончыза.

По-русски в Telegram:
https://t.me/mariuver/370

MariUver

1 комментарий

Filed under Артикль-влак

One response to “Марий йылмым кузе арален кодаш?

  1. Уведомление: Как сохранить родной язык в семье | MariUver

Оставьте комментарий