Ханты-Мансийскыште марий сылнымут да сем йоҥген

24 сентябрьыште, йӱдвел кундемыште, Ханты-Мансийск олаште марий литературын кечыжым палемденыт.

Кече ий еда эртыште «Шуко сынан Югра» проектын кышкарыштыже лийын. Проектын озаже поэт Любовь Геннадьевна Лыткина, «Юграсе интеллектуал да творчестве вий ассоциаций» ушемын тӱҥ еҥже.

Тений, марий сылнымутлан пӧлеклалтше мероприятийым эртарымаште координатор семын полышкалыше марий ӱдырамаш,  филологий шанче кандидат, Югорский кугыжаныш университетысе гуманитарий институтын йот йылме кафедрын доцентше Марианна Юрьевна Андуганова лийын. Тудо округысо марий-влак дене вашкылым муын, проектыш ушнаш кумылаҥден.

Тыге ХМАО-Юграште илыше марий-влак иктыш погыненыт:  Нижневартовск, Нягань, Сургут олала, Федоровский ола шотан посёлко, Салым, Советский (Югорск) посёлкыла гыч. Йошкар-Ола гыч, пайремлан лӱмынак, Марий кугыжаныш университетын ныл студентышт толыныт (Христина Иванова, Анна Смирнова, Анжелика Крылова, Дмитрий Пайбулатов). Нуно марий классике мутмастар-влакын почеламутыштым калыклан руш да оригинал йылме дене йоҥгалтареныт, эсогыл кушталтенытат.

Пайремыште поснак ХМАО-Юграште илыше тачысе кечын серен шогышо марий-влакым ойыреныт. Тиде: самырык поэтессе, кусарыше Раисия Сунгурова  (Сургут),  руш, марий йылмыла дене серызе прозаик Роза Салах ден  автор-исполнитель Николай Изергин (Нижневартовск).

Вес калыкын сылнымутыштат ӧрдыжеш кодын огытыл. Пайремым сылнештарыше серыше унашт (Мария Вагатова – хант поэт, Светлана Динисламова – манси мутмастар, Любовь Миляева – руш серызе) шочмо йылме дене возымо почеламутыштым лудыныт. Ты произведений-влак, марлат йоҥгеныт, нуным Р.Сунгурова лӱмынак кусарен да шкежак лудын пуэн.

Тӱрлӧ верла гыч толшо марий ушем да коллектив-влак, шке пошкудыштым, родыштым да тыглай ончаш толшо калыкым чапле концерт выступлений-влак дене куандареныт. Нижневартовск гыч «Мари» ансамбль да Югорскын Советский посёлкыж гыч «Ӱжара» лӱман ушемын талыеҥышт марий куштымашын вийжым шке чолгалыкышт гоч луктын  моштеныт. Олык марий, курык марий, пошкырт марий сем дене тавен калыкын кумылыштым савыреныт. А ола шотан посёлко Федоровский гыч «Сибирь марий» ансамбль тошто марийын куштымашым ончыктеныт. Чиемыштат келшен толшо, йыдал дене таваш лекше марий «вате»-влак  чыланыштланат сайын шарналт кодыныт. Тыгак Федороский гыч мотор марий вургемым чийыше пеледыш гак икшыве-влак кужу корным эртен толыныт. Нунын посна койышан лывыргын куштымышт залысе чыла калыкым куанен шыргыжалаш таратен. Мероприятийлан посна ӱшаным сулышо тӱсым пуртен.

Сылнымут пайрем сымыктыш дене чак кылдалтше лийын. Сӱретче Юрий Таныгинын  мини-электрон выставкыже эртыш манаш лиеш. Тыгак  чийӱлам нумалше калыкын чием шотышто ойыртемже рашынрак палемдыде ыш код, тидланат посна жапым ойырышт.

Округын тӱҥ олаштыже эртыше Марий литератур лаштыкым прзентоватлыше мероприятий, ваш келшымашнам кылдыше, ший кандырам пунен  куштымаш да кукшо закон почеш эртыше чес фуршет ден мучашлыш.

Икманаш, кече пеш эплын, марий тӱвыра да сылнымут шулышан эртыш. Ончаш толшо верысе уна-влакын ойлымышт почеш, «марий калык посна сынан, волгыдо, ару кӧргӧ шижмашан улеш, шке калыкле ойыртемжым тачат арален ончыко наҥгая». Тыгай аклыме ой йӱдвелыште илыште марий-влак нерген умбакыжат йоҥгаш тӱҥалеш манын ӱшаныме шуэш.

Раисия Сунгурова
поэтессе, мероприятийын учатникше

Фотосӱрет-влакым автор колтен да СУРГУТ Марий Ушем тӱшка гыч налме