Хельсинкиштӹ, Каапелитехдасышты и йӹде ноябрь мычашышты Marttinmarkinat — Мартинӹн Йäрмингäжӹ эртä, кыдын тӹнг цельжӹ финнвлäм Эстони доно пäлӹмӹм ӹштӹмäш.
Ти Йäрмингäн ӹшке историжӹ улы – пӹтäриш гäнä эртäрӹмӹ годшен ӹнде коклы и нäрӹ шон, а тӹнгäлäлтӹнжӹ изи мероприяти гӹц, кышты Эстоништӹ ӹштӹмӹ махань-шон кид пäшäвлäм: мижäн пижоргывлäм, носкивлäм, сувенирвлäм, открыткывлäм, книгäвлäм выжалымы.
Седӹ, культурат мондымы агыл ылын, тӹшкӹ эстон сирӹзӹвлäм, музыкантвлäм, артньыквлäм ӱжмӹ. Пӹтäриш Йäрмингä пиш äнгӹсӹр формат доно эртен, а кӹзӹт эртӹшӹштӹ 200 гӹц шукы махань-шон турфирма, книгä лапкавлä, фабрикывлä, фирмывлä, культура пäшäм ӹштӹшӹ Ушемвлä ӹшке гишäнӹштӹ шайыштыныт дä махань-шон продукциштӹм выжаленӹт.
Культура гишäн келесäш гӹнь, тӹдӹ пиш кымдан анжыктымы ылын: сӹлнӹшая гӹц экспериментвлäм ӹштӹлшӹ музыкантвлä якте.
Йäрмингäшкӹ толшывлä марынвлä дä Марий Эл донат пäлӹмӹ лин кердӹнӹт, тӹштӹ Таллиннӹштӹш Фенно-Угриа Фондын ӹшке стенджӹ ылын дä тӹдӹ марла книгäвлä дон открыткывлäм выжалаш лыктын. Мары мырывлäн CD-влä ылыныт гӹнь, шанем, нӹнäт ядмы товар лит ыльы.
Нäлäш шанышывлä Валентин Колумбын томвлäжӹм, кырык марла сäрӹмӹ финн сирӹзӹ Вäйнö Линнан ”Пäлӹдӹмӹ салтакым”, эстон сирӹзӹ Вийви Луйкын ”Шӹмшӹ тыр шошымым”, Астрид Линдгренӹн ”Кужы Цылкаан Пеппим”, Туве Янссонын ”Комета толешӹм” нäлӹн кердӹнӹт.
Финнвлä книгäм нäлшӹ дä книгäм яратышы халык ылытат, нӹнӹ докы интересӹм лыктыныт. А Суоми сäндäлӹк Шартялым вычаат сек пӹсӹн кешӹ товаржы ”Цäшäн У и дä Сусу Шартял доно!” открытка ылын. Тенгеок Кырык мары тистӹ (флаг) пӹсӹн кен.
Йäрмингäш маняр эдем толеш, тидӹм йори прибор доно шотлымы. Организаторвлä семӹнь тӹштӹ цилäжӹ 15 000 нäрӹ хына ылын. Мӹнят тӹштӹ ылынам дä “мӱ дон пӱрӹм йӱнäм”.
Ти Йäрмингäштӹ ик шанымаш лäктӹ: малын кырык марынвлäлäн техень Йäрмингäм и йӹде Йошкар-Олшаты, Суасламарышты дä Угарманышты эртäрäш агыл? Тенге пашкуды регионвлäштӹ кырык марынвлä гишäн шукыракым пäлäш тӹнгäлӹт. Тенге кырык, кожла дä вӹтлäмарывлä (Угарман область гӹцäт), иквäреш погынен, туан халыкнан сӹнжӹм анжыктенä ыльы.
Валери Аликов
Фото: Фенно-Угриа Фондын секретарьжы Эха Вилуойя хыналан марынвлä гишäн шайыштеш; Вильянди Культура Колледжӹн сем группыжы.
Фотосӱрет-влакым кугемдашлан темдал.
Ярминга пеш сай паша, чынжымак марий-влакланат тыгай ярмингам пошкудо кундемлаште эртарыман. Тау г-н Аликовлан Хельсинкисе финн-угор увер-влак дене палдарен шогымыжлан.
Шäлä. Уверӹштем ик мäгäл пäлдӹртӹде коды: Ти Йäрмингäм Туглас Сеура лӹмäн обшественный организаци эртäрä, кыды эстонвлä дон финнвлä лошты кӹлӹм кычымашты пиш кого рольым мадын шалга. Ӹнянӹмӹ шоеш Марий Элыштыш обшественный органиозацивлä: Марий Эл-Суоми дä Марий Эл-Эстони Ушемвлä ӹшке пäшäштӹм угӹц активизируяш тӹнгäлӹт. Тидӹ гӹц пасна Марий Эл-Татарастан, Марий Эл-Чуваши, Марий Эл-Угарман, Марий Эл-Вичӹ (Вятка) Культура Ушемвлä улы?
Мартинын але Мартын? Тиде ярминга эстон пайрем Mardipäev — Мартын кечыж дене кылдалтын. Mardi — эстон Mart лӱмын генетив формыжо, кӧн кечыже Мартын кечыже — Mardipäev, финла Mart — Martti, Marttin — генетив формо марла Мартын, Мартинын огыл.
Шäлä! Тöрӹм попет, Eesti mari. Мӹнь инфом марла дä марла лыдшылан сиренäм. Äштем, солаштына Мартик, Мартин лӹмäн мары ӹлä ыльы. Тенге сирӹмем яжоракла чучеш. А Март лӹмӹм, марла лыдшывлä март тӹлзӹ доно кӹлдäт ыльы. А комментлäнет тау.