28 ноябрьыште «Автодор» тӱвыра полатыште икымше гана «Ешыштем – поро йӱла» республикысе фестиваль-конкурс эртен.
Тушко Марий Эл Республикын индеш район гыч эн чолга, чулым, тукым гыч тукымыш марий йӱлам, пеҥгыде еш поянлыкым арален кодышо еш-влак чумыргеныт.
Ойгышто ма, куанымаште пеҥгыде ешет, родо-тукымет лийже манын калыкыште ойлат. Изи йочат шочмекыже ешышке логалеш. Еш – тиде шкешотан изирак эл, тудын шке йӱлаже, праваже, законжо уло. Тӱняшке могай айдеме лектеш, тиде лач ешын сомылжо. Шке элжым йӧратыше, пайдам кондышо чын айдеме пеҥгыде ешыште гына шуаралтеш.
Могай еш-влак Марий Элыште илат? Пашам йӧратыше, кид-мастар, марий кочкышым тутлын ямдылыше… эше шуко да ятыр сай шомакым марий еш нерген каласаш лиеш.
Но южгунамже илышын кышкарыштыже нуно шке семынышт веле илат, шукыж годым полыш кидым ик могырымат огыт шиж. А такшым ме нунын дене моктанышаш да кертме семын полшышаш улына. Тыгай шонымаш дене кодшо кугарнян «Ешыштем поро йӱла» фестиваль-конкурс эртыш.
Кажне еш – мастар, уста, шке шотан. Садлан жюри шке коклаштыже ятыр жап ӱчашымеке тыгай иктешлымашке шуын: мурышо да куштышо еш – Провой кундемын Пӱнчысола ялже гыч Даниловмыт еш; «Марий еш йӱла» номинацийыште Килемар район Мазикино ял гыч Тихоновмыт еш эн уста лийын, армийыш ужатымашым ончыктен. Мари-Турек район Елымбаево ял гыч Ямбарцевмыт еш «Кид-мастар еш» номинацийыште эн тале улмышт дене ойыртемалтын.
Эн тутло кочкышым рашемдаш чот неле лийын. Марий Элын кажне районжо шке кочкышыж дене ойыртемалтеш: Моркышто палышым ыштат гын, У Торъялыште шӱрашан мелнам, Медведево могырышто коман мелнам кӱэштыт. Кудо кочкышыжо эн тамле?
«Чылажат, мый паша гыч веле толынам, мӱшкырем шужен», – мане ик ӱстел гыч вес ӱстелыш куснылшо ӱдырамаш. А такшым жюри кузе шона? – Эн тамле кочкышым Медведево район Аксарка ял гыч Гурьяновмыт еш конден, пеҥгыдын каласыш Валерий Григорьев, жюри вуйлатыше.
Эн вучымо тат писын толын шуо. Призан вер-влак тыге пайлалтыныт:
III вер – Куженер районын Купсола ялже гыч Губинмыт еш. Призан верым налаш Куженер районын уста гармонистше, ача-образец Е. Каменщиков полшен. Гармонь дене шокталтымыже погынышо калыкым кушташ лекташ таратен. Жюрин иктешлымашыжым нуно фойеште гармонь почеш куштен-мурен вученыт. Оласе марий-влаклан нимогай эстраде концерт огеш кӱл. Гармонь – теве марий калыкын йӱратыме семӱзгарже.
II вер – Курыкмарий районын Картуково селан Петровмыт еш.
I вер – Волжский районын Эҥерӱмбал ялын Яндемировмыт еш Шорыкйол пайремым ончыктен. А могай Шорыкйол мужедме деч посна. Садлан нуно Йошкар-Ола марте чывым конденыт. Чыве икымше гана кугу сценышке логалмыжым шижын: уло сценым шымлен лектын – тудат вет артист! Чыват Яндемировмыт ешлан тӱҥ верым налашыже полшен, очыни.
Калык илышлык аралыме да пашалык шотышто министерстве пӧлек шотеш пуракшупшшым* Куженер районын ешыжлан пӧлеклен. Тиде еш тукым гыч тукымыш марий йӱлам, пеҥгыде еш поянлыкым арален да умбакыжат шуарен толшо еш семын палемдалтын.
Г. Хлебова
*пуракшупшшо — пылесос
Фотосӱрет-влакым «Кугарня» газет гыч налме.
